Đây là ý kiến của một số đại biểu tại buổi gặp gỡ, đối thoại giữa lãnh đạo thành phố với cán bộ, hội viên nông dân năm 2019 do Hội Nông dân TPHCM tổ chức, diễn ra ngày 26/11.
Hiện nay, TPHCM có 114.580 ha đất nông nghiệp, chiếm hơn 54% tổng diện tích tự nhiên nhưng ngành nông nghiệp chỉ chiếm 0,7% cơ cấu nền kinh tế của thành phố. Thành phố có 52.593 hộ có hoạt động nông nghiệp. Năm 2018, ngành nông nghiệp đóng góp gần 21.000 tỷ đồng cho TPHCM.
Theo Chủ tịch Hội Nông dân TPHCM Nguyễn Thị Bạch Mai, do chồng chéo giữa Luật Quy hoạch, Luật Xây dựng, Luật Đất đai nên công tác quy hoạch của thành phố chưa tốt. Từ đó, người dân chưa thực hiện được đầy đủ các quyền như: chuyển đổi mục đích sử dụng đất, chuyển nhượng quyền sử dụng đất, không thể xây dựng công trình trên đất nông nghiệp và không xin được chứng nhận VietGap do không quy hoạch vùng sản xuất.
Công tác đền bù giải tỏa gặp khó khăn do chênh lệch giá đền bù của thành phố thấp so với giá chuyển nhượng đất trên thị trường hàng chục lần, làm cho việc khiếu nại diễn biến phức tạp và hộ nông dân không đủ nguồn lực để tái định cư, tái sản xuất. Bên cạnh đó, nhiều dự án đã đền bù, giải tỏa nhưng không thực hiện mà để đất hoang, gây lãng phí đất sản xuất nông nghiệp.
Bà Nguyễn Thị Thu Anh, Chủ tịch Hội Nông dân Quận 12
Ở góc độ cơ sở, bà Nguyễn Thị Thu Anh, Chủ tịch Hội Nông dân Quận 12 cho biết, hiện địa phương này đang vận động, tuyên truyền hội viên nông dân chuyển đổi sang mô hình nông nghiệp đô thị. Tuy nhiên, quá trình này gặp khó khăn do Quận 12 có nhiều khu đất quy hoạch treo kéo dài, do đó người nông dân muốn chuyển đổi mô hình sản xuất từ nông nghiệp sang phi nông nghiệp, muốn xây dựng nhà màng, nhà kính phục vụ sản xuất cũng không được. Trên các mảnh đất có quy hoạch này, nhiều hộ dân có nhà cửa đã bị xập xệ, dột nát nhưng cũng không được xây dựng, sửa chữa.
“Kiến nghị lãnh đạo thành phố quan tâm, chỉ đạo các sở ngành sớm có văn bản hướng dẫn thủ tục để người nông dân chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở với những khu quy hoạch không phù hợp, để người nông dân yên tâm đầu tư phát triển sản xuất, ổn định cuộc sống”, bà Nguyễn Thị Thu Anh nói.
Bà Võ Thị Dung (đứng), Phó Bí thư Thành uỷ TPHCM
Nhận định về vấn đề này, Phó Bí thư Thành uỷ TPHCM Võ Thị Dung cho rằng, quỹ đất dành cho nông nghiệp lớn nhưng hiệu quả phát triển của ngành này vẫn chưa tương xứng. Quy hoạch và sử dụng đất chưa hiệu quả, dẫn tới trong quá trình đô thị hoá những diện tích đất đã quy hoạch làm dự án phi nông nghiệp nhưng chậm triển khai, gây lãng phí. Giữa quy hoạch và thực tiễn còn khoảng cách mà thành phố chưa khắc phục được.
Bà Dung nhấn mạnh, chính quyền thành phố cần quyết liệt trong việc khai thác hiệu quả các quỹ đất lớn hiện chưa thực hiện dự án nhưng cũng chưa có cơ chế cho sản xuất nông nghiệp vì phải điều chỉnh quy hoạch.
“Thời gian tới, tiếp tục tăng cường giám sát về quản lý, sử dụng đất đai có hiệu quả. Đồng thời kiến nghị Chính phủ, các bộ ngành góp phần tháo gỡ cùng TPHCM trong việc sử dụng đất cho các công trình phụ trợ. Phối hợp với các cơ quan quản lý nhà nước, chúng ta phải vào cuộc và có câu trả lời cho việc sử dụng hiệu quả đất đai trong đó có sử dụng cho sản xuất nông nghiệp”, bà Võ Thị Dung nêu rõ.
